Κτιριοδομικός Κανονισμός Άρθρα 344 έως 354
 
Επιστροφή      Αρχική > Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-344
(Αρθ-1 παρ.2 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, παρ.1 Αποφ-49977/3068/27/30-6-89) 
ΣΚΟΠΟΣ
Σκοπός του κανονισμού αυτού είναι η ρύθμισή της κατασκευής των δομικών έργων στο σύνολό τους και στα επιμέρους στοιχεία τους, έτσι ώστε να εξυπηρετούν τη χρήση για την οποία προορίζονται και σε κανονικές συνθήκες συντήρησης του έργου, για μία οικονομική αποδεκτή διάρκεια ζωής να ικανοποιούν τις παρακάτω απαιτήσεις:
τη βελτίωση της άνεσης, της υγείας και της ασφάλειας των ενοίκων και των περιοίκων, τη βελτίωση της ποιότητας, της ασφάλειας, της αντοχής, της αισθητικής και της λειτουργικότητας των κτιρίων, την προστασία του περιβάλλοντος, την εξοικονόμηση ενέργειας, τη διευκόλυνση και προώθηση της επιστημονικής έρευνας στο χώρο των κατασκευών, την αύξηση της παραγωγικότητας στον τομέα της κατασκευής των κτιρίων.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-345
(Αρθ-2 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, παρ.2 Αποφ-49977/3068/27/30-6-89)
ΟΡΙΣΜΟΙ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ
1. Δομικό έργο: Είναι κάθε κατασκευή που προορίζεται να χρησιμοποιείται σταθερά συνδεδεμένη με το έδαφος, ως ακίνητο εδράζεται απευθείας ή δια μέσου άλλων στοιχείων σ'αυτό, δεν έχει δυνατότητα αυτοκίνησης και δεν μπορεί να ρυμουλκηθεί με απλό και άμεσο τρόπο.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, δομικά έργα είναι πχ τα κτίρια ανεξάρτητα από τα υλικά και τον τρόπο κατασκευής τους, οι γέφυρες, οι τοίχοι αντιστήριξης, οι περιφράξεις, οι πέργκολες, οι εξαμενές αποθήκευσης καυσίμων υλικών ανεξάρτητα από τον τρόπο κατασκευής τους και το σκοπό που εξυπηρετούν, οι οικίσκοι που  εδράζονται στο έδαφος απευθείας ή σε τροχούς κλπ.
2. Πληθυσμός κτιρίου, ορόφου ή χώρου ή δομικού έργου είναι:
Ο μέγιστος αριθμός ατόμων που επιτρέπεται από τον παρόντα κανονισμό να βρεθούν μέσα στο κτίριο ή δομικό έργο ή χώρο.
3. Χώροι κύριας και βοηθητικής χρήσης των κτιρίων: Χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων είναι όσοι προορίζονται για την παραμονή, σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας, ατόμων (έστω και ενός) επί δύο τουλάχιστον ώρες το εικοσιτετράωρο.
Οι υπόλοιποι χώροι των κτιρίων είναι βοηθητικής χρήσης. Για παράδειγμα στα κτίρια με χρήση κατοικίας χώροι κύριας χρήσης είναι τα υπνοδωμάτια, οι χώροι διημέρευσης (καθιστικά, σαλόνια, τραπεζαρίες, χώροι παιχνιδιού), οι κουζίνες, τα γραφεία κλπ.
Χώροι βοηθητικής χρήσης είναι μεταξύ άλλων οι ακόλουθοι:
οι χώροι κυκλοφορίας (διάδρομοι, προθάλαμοι, κλιμακοστάσια), οι χώροι υγιεινής, τα μηχανοστάσια, οι αποθήκες, οι χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων, τα κτίρια παραμονής ζώων (σταύλοι, βουστάσια κλπ).
4. Φυσική ή κανονική όδευση: Είναι η συντομότερη, συνεχής και χωρίς εμπόδια πορεία που ακολουθεί ένα άτομο για τη μετάβασή του από ένα σημείο σε ένα άλλο.
5. 'Οδευση διαφυγής: Είναι η φυσική ή κανονική όδευση για τη διαφυγή ενός ατόμου από οποιοδήποτε σημείο ενός κτιρίου προς κοινόχρηστο χώρο του οικισμού.
6. Ελεύθερο ύψος σε τυχόν σημείο του δαπέδου ορόφου ή χώρου κτιρίου είναι το μήκος της κατακόρυφης γραμμής μεταξύ του ανώτατου σημείου του τελειωμένου δαπέδου μέχρι το κατώτατο σημείο της τελειωμένης οροφής ή τυχόν ψευδοροφής.
7. Μικτό ύψος σε τυχόν σημείο του δαπέδου ορόφου ή χώρου κτιρίου είναι το μήκος της κατακόρυφης γραμμής μεταξύ του ανώτατου σημείου του τελειωμένου δαπέδου μέχρι το ανώτατο σημείο του τελειωμένου δαπέδου ή επικάλυψης δώματος πάνω από την οροφή του.
8. Ανοίγματα χώρου κτιρίου: Είναι το κενό της οροφής του ανώτατου σε κάθε θέση ορόφου, καθώς και τα κενά όλων των τοίχων, τα οποία είτε παραμένουν ελεύθερα είτε κλείνουν με ανοιγόμενα ή σταθερά κουφώματα και χρησιμοποιούνται για επικοινωνία των χώρων μεταξύ τους ή με το ύπαιθρο ή για το φυσικό φωτισμό ή για τον αερισμό των χώρων κτιρίου ή για αποθήκευση ηλιακής θερμότητας.
9. Φυσικός φωτισμός: Είναι ο φωτισμός που προέρχεται από τον ήλιο.
10. Αμεσος φυσικός φωτισμός χώρου: Είναι ο φυσικός φωτισμός που προέρχεται από ανοίγματα του χώρου, που επικοινωνούν αμέσως με το ύπαιθρο ή με ημιυπαίθριο χώρο, χωρίς την παρεμβολή άλλου κλειστού χώρου.
11. 'Εμμεσος φυσικός φωτισμός χώρου: Είναι ο φυσικός φωτισμός που φτάνει στο χώρο μέσω άλλου κλειστού χώρου του κτιρίου που έχει άμεσο φυσικό φωτισμό.
12. Φυσικόες αερισμός κτιρίου ή χώρου: Είναι ο αερισμός που προέρχεται από τα ανοίγματά του ή από διατάξεις φυσικού ελκυσμού χωρίς τη χρήση μηχανικών εγκαταστάσεων.
13. 'Αμεσος φυσικός αερισμός χώρου: Είναι ο φυσικός αερισμός που προέρχεται από ανοίγματα του χώρου που επικοινωνούν αμέσως με το ύπαιθρο ή με ημιυπαίρθιο χώρο, χωρίς την παρεμβολή λλου κλειστού χώρου. 14. 'Εμμεσος φυσικός αερισμός χώρου: Είναι ο φυσικός αερισμός που προέρχεται από ανοίγματα προς άλλο χώρο του κτιρίου ή από διατάξεις φυσικού ελκυσμού.
15. Τεχνητός αερισμός του κτιρίου ή χώρου: Είναι ο αερισμός που προέρχεται από μηχανικές εγκαταστάσεις. 16. Ρέμα: Ρέμα είναι κάθε φυσική διαμόρφωση του εδάφους σε αποδέκτη και αγωγό των νερών της βροχής, ή της τήξης του χιονιού ή των φυσικών πηγών και εξυπηρετεί την απορροή τους προς άλλους μεγαλύτερης χωρητικότητας αποδέκτες, φυσικούς ή τεχνητούς (ρέματα, ποτάμια, λίμνες, θάλασσα κλπ) που βρίσκονται σε χαμηλότερες στάθμες.
17. Χώρος υψηλού βαθμού κινδύνου: Είναι χώρος κτιρίου ή δομικού έργου, τα περιεχόμενα του οποίου παρουσιάζουν μεγάλη αναφλεξιμότητα, ταχύτητα επιφανειακής εξάπλωσης της φλόγας και έκλυση θερμότητας ή παράγουν πολλά τοξικά καυσαέρια ή έχουν κίνδυνο έκρηξης.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-346
(Αρθ-3 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89)
ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ
1. Τα κτίρια ή τα τμήματά τους και τα δομικά έργα ταξινομούνται σύμφωνα με τη χρήση του στις ακόλουθες κατηγορίες:

Α. Κατοικία
Β. Προσωρινή διαμονή
Γ. Συνάθροιση κοινού
Δ. Εκπαίδευση
Ε. Υγεία και Κοινωνική Πρόνοια
Ζ. Σωφρονισμός
Η. Εμπόριο
Θ. Γραφεία
Ι. Βιομηχανία, Βιοτεχνία
Κ. Αποθήκευση
Λ. Στάθμευση αυτοκινήτων και πρατήρια υγρών καυσίμων
Μ. Λοιπές χρήσεις

Α. Κατοικία
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για τα παρέχουν στους ενοίκους τους χώρους κατάλληλους τουλάχιστο για ύπνο και σωματική υγιεινή και καθαριότητα, όπου οι ένοικοί τους διαμένουν μόνιμα ή εποχιακά.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν: τα κτίρια τριών ή περισσοτέρων διαμερισμάτων, οι μονοκατοικίες, οι διπλοκατοικίες, τα κοινόβια

Β. Προσωρινή διαμονή
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για να παρέχουν στους ενοίκους τους κατάλληλους χώρους για ύπνο και σωματική υγιεινή και καθαριότητα, εφόσον δεν περιλαμβάνονται στις κατηγορίες κατοικίας, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας και σωφρονισμού.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
τα ξενοδοχεία
οι ξενώνες
τα οικοτροφεία και οι κοιτώνες για υγιή άτομα ηλικίας έξι ετών ή μεγαλύτερης.

Γ. Συνάθροιση κοινού
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων ή δομικά έργα ή υπαίθριοι χώροι που περιορίζονται από δομικά στοιχεία, χρησιμοποιούνται για τη συνάθροιση πενήντα τουλάχιστον ατόμων για κοινωνικές, οικονομικές, θρησκευτικές, επιστημονικές, εκπαιδευτικές, πολιτιστικές, ψυχαγωγικές ή αθλητικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες, καθώς επίσης και για αναμονή συγκοινωνιακών μέσων.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
οι χώροι συνεδρίων
οι μεγάλες αίθουσες διδασκαλίας
οι χώροι εκθέσεων
τα μουσεία
οι χώροι συναυλιών
οι αίθουσες δικαστηρίων
οι ναοί
οι χώροι αθλητικών συγκεντρώσεων
τα θέατρα
οι κινηματογράφοι
τα εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία
τα κέντρα διασκέδασης
οι αίθουσες πολλαπλών χρήσεων
οι αίθουσες αναμονής επιβατών
οι τράπεζες μικτού εμβαδού τουλάχιστον 70 τετραγωνικών μέτρων.

Δ. Εκπαίδευση
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για τη συνάθροιση έξι μέχρι σαράντα εννιά (49) ατόμων για διδασκαλία.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
Τα κτίρια της τριτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας υποχρεωτικής εκπαίδευσης,
τα φροντιστήρια,
τα νηπιαγωγεία.

Ε. Υγεία και κοινωνική πρόνοια.
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για ιατρική πρόληψη, διάγνωση ή και θεραπεία, για περίθαλψη ατόμων ηλικιωμένων ή ασθενών ή μειωμένης πνευματικής ή σωματικής ικανότητας, για ύπνο και σωματική υγιεινή βρεφών και παιδιών ηλικίας μικρότερης των έξι ετών.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
τα νοσοκομεία
οι κλινικές
τα αγροτικά ιατρεία
οι υγειονομικοί σταθμοί
τα κέντρα υγείας
τα ψυχιατρεία
τα ιδρύματα ατόμων με ειδικές ανάγκες
τα ιδρύματα χρονίως πασχόντων
οι οίκοι ευγηρίας
τα βρεφοκομεία, βρεφικοί σταθμοί, παιδικοί σταθμοί
τα οικοτροφεία παιδιών ηλικίας μικρότερης των έξι ετών
τα ιατρεία.
Κατ' εξαίρεση, τα οδοντιατρεία και τα ιατρεία που δεν διαθέτουν νοσηλευτική κλίνη ούτε μονάδα εφαρμογής ισοτόπων ούτε ακτινολογικό εργαστήριο ούτε εγκαταστάσεις φυσιοθεραπείας ανήκουν στην κατηγορία Θ Γραφείων.

Ζ. Σωφρονισμός
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για κράτηση, σωφρονισμό ή έκτιση ποινών.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
τα κρατητήρια
τα αναμορφωτήρια
οι φυλακές.

Η. Εμπόριο
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων ή δομικά έργα χρησιμοποιούνται για την έκθεση ή και πώληση εμπορευμάτων, την περιποίηση ή καλλωπισμό ατόμων, για επιδιόρθωση ή άλλη επεξεργασία αγαθών, που δεν περιλαμβάνονται στην κατηγορία της βιομηχανίας - βιοτεχνίας.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
τα εμπορικά κέντρα
οι αγορές και υπεραγορές
τα καταστήματα
τα φαρμακεία
τα κουρεία και κομμωτήρια
τα ινστιτούτα γυμναστικής
τα μικρά καταστήματα επιδιόρθωσης ρούχων και υποδημάτων.

Θ. Γραφεία
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων χρησιμοποιούνται για πνευματικές ή διοικητικές δραστηριότητες δημόσιες ή ιδιωτικές ή για επιχειρηματικές δραστηριότητες, εφόσον δεν περιλαμβάνονται στην κατηγορία εμπορίου.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
τα γραφεία δημόσιων υπηρεσιών
τα γραφεία τοπικής αυτοδιοίκησης
οι βιβλιοθήκες
τα γραφεία επιχειρήσεων
τα γραφεία ελευθέρων επαγγελματιών
οι τράπεζες μικτού εμβαδού μικρότερου των 70 τετραγωνικών μέτρων.

Ι. Βιομηχανία, Βιοτεχνία
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων ή δομικά έργα στεγάζουν βιομηχανίες, βιοτεχνίες, εργαστήρια, παρασκευαστήρια, υπηρεσίες με σημαντικό ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
τα εργαστάσια
τα διυλιστήρια
οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας
οι βιοτεχνικές εγκαταστάσεις
τα συνεργεία συντήρησης και επισκευής αυτοκινήτων
τα βαφεία
τα ξυλουργεία
τα εργαστήρια ερευνών και εκπαίδευσης
τα παρασκευαστήρια τροφίμων
τα καθαριστήρια
τα σιδερωτήρια
τα οργανωμένα πλυντήρια ρούχων
τα αυτοτελή κέντρα μηχανογράφησης

Κ. Αποθήκευση
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων ή δομικά έργα χρησιμοποιούνται για αποθήκευση αγαθών, φύλαξη αντικειμένων ή στέγαση ζώων.
Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μεταξύ άλλων και:
οι γενικές αποθήκες
οι αγροτικές αποθήκες
τα λιμενικά υπόστεγα
οι αποθήκες καταστημάτων
οι αποθήκες μουσείων
οι σταύλοι, τα βουστάσια, τα χοιροστάσια, τα ορνιθοτροφεία.

Λ. Στάθμευση αυτοκινήτων και πρατήρια υγρών καυσίμων
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων ή δομικά έργα χρησιμοποιούνται για τη στάθμευση αυτοκινήτων, δικύκλων ή τρικύκλων ή για πρατήρια υγρών καυσίμων ή για πλυντήρια αυτοκινήτων.

Μ. Λοιπές χρήσεις
Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται όσα κτίρια ή τμήματα κτιρίων ή δομικά έργα έχουν τέτοια χρήση, ώστε να μη μπορούν να ταξινομηθούν σε καμία από τις προηγούμενες κατηγορίες.

2. Η χρήση δεν αναφέρεται σε συγκροτήματα κτιρίων ή δομικών έργων και επομένως στα συγκροτήματα όπου τα επιμέρους κτίρια ή δομικά έργα απέχουν μεταξύ τους, το κάθε ένα κτίριο ή δομικό έργο χαρακτηρίζεται από τη χρήση του, ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα. Αυτό ισχύει και στις περιπτώσεις που συνδέονται μεταξύ τους με γέφυρα ή διάδρομο υπέργειο ή υπόγειο.
Κτίριο ή δομικό έργο που έχει περισσότερες της μιας χρήσεις χαρακτηρίζεται ως μικτής χρήσης. Στην περίπτωση αυτή κάθε τμήμα του χαρακτηρίζεται με τη δική του χρήση και υπάγεται στους αντίστοιχους κανονισμούς. Ειδικά στις περιπτώσεις που για τη λειτουργία ενός ενιαίου οργανισμού είναι απαραίτητο να συνυπάρχουν στο ίδιο κτίριο περισσότερες της μιας χρήσεις, για την εξυπηρέτηση αποκλειστικά της κύριας χρήσης, τότε το κτίριο μπορεί να χαρακτηριστεί συνολικά με τη χρήση που κυριαρχεί.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-347
(Αρθ-4 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, παρ.3 Αποφ-49977/3068/27/30-6-89)
ΠΛΗΘΥΣΜΟΣ
Ο πληθυσμός, ανάλογα με τη χρήση του χώρου, του κτιρίου ή του δομικού έργου υπολογίζεται σύμφωνα με τα ακόλουθα:
1. Χρήση κατοικίας (κατηγορία Α)
'Ενα άτομο ανά 18 τμ μικτού εμβαδού.
2. Χρήση προσωρινής διαμονής (κατηγορία Β)
'Ενα άτομο ανά 18 τμ μικτού εμβαδού.
3. Χρήση συνάθροισης κοινού (κατηγορία Γ)
α. Σε χώρους χωρίς σταθερά καθίσματα.
αα. Σε αίθουσες συνεδριάσεων, χώρους εκθέσεων, μουσεία, γυμναστήρια, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, καφενεία και σε συναφείς προς τα προηγούμενα χώρους ένα άτομο ανά 1,40 τμ καθαρού εμβαδού δαπέδου.
ββ. Σε χώρους αμφιθεάτρων, συναυλιών, αθλητικών συγκεντρώσεων, σε αίθουσες διδασκαλίας, σε θέατρα, κινηματογράφους, αίθουσες δικαστηρίων, ναούς, κέντρα διασκεδάσεων και σε συναφείς προς τα προηγούμενα χώρους ένα άτομο ανά 0,65 τμ καθαρού εμβαδού δαπέδου.
γγ. Σε χώρους αναμονής και γενικότερα σε χώρους συνάθροισης όρθιων ατόμων ένα άτομο ανά 0,30 τμ καθαρού εμβαδού δαπέδου.
β. Σε χώρους με σταθερά καθίσματα:
αα. Με ατομικά καθίσματα ένα άτομο ανά κάθισμα.
ββ. Με συνεχή καθίσματα όπως σταθεροί πάγκοι, κερκίδες, ένα άτομο ανά 0,45 μέτρα μήκους του καθίσματος. γ. Στις περιπτώσεις που από άλλες διατάξεις επιτρέπεται η συνάθροιση σε ένα χώρο μεγαλύτερου αριθμού ατόμων από τον αριθμό που προκύπτει από τις παραπάνω υποπαραγράφους α και β, ο πληθυσμός είναι ίσος με το μεγαλύτερο αυτό αριθμό ατόμων.
δ. Σε θέατρα, κινηματογράφους, κέντρα διασκέδασης και συναφείς χώρους συνάθροισης κοινού, όπου εισέρχονται άτομα στο κτίριο σε χρόνο που δεν υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις για αυτά, αλλά τους επιτρέπεται να περιμένουν σε προθαλάμους ή άλλους χώρους αναμονής μέχρι να υπάρξουν θέσεις, υπολογίζεται το άθροισμα του πληθυσμού των αιθουσών συνάθροισης και των χώρων αναμονής.
4. Χρήση εκπαίδευσης (κατηγορία Δ)
α. Στις αίθουσες διδασκαλίας ένα άτομο ανά 1,50 τμ εμβαδού δαπέδου αίθουσας.
β. Σε αίθουσες διδασκαλίας με σταθερά καθίσματα ο πληθυσμός είναι ίσος προς τον αριθμό των καθισμάτων, αλλά πάντως σε καμία περίπτωση μικρότερος από αυτόν που προκύπτει με βάση την αναλογία ενός ατόμου ανά 1,50 τμ εμβαδού δαπέδου αίθουσας.
γ. Σε εργαστήρια, συνεργεία και παρόμοιους χώρους εκπαίδευσης ο πληθυσμός είναι ίσος με τις προβλεπόμενες θέσεις εργασίας, αλλά πάντως σε καμία περίπτωση μικρότερος από αυτόν που προκύπτει με βάση την αναλογία ενός ατόμου ανά 4,50 τμ εμβαδού δαπέδου αίθουσας.
δ. Για όλους τους υπόλοιπους χώρους υπολογίζεται ένα άτομο ανά 6 τμ εμβαδού δαπέδου αίθουσας.
ε. Στην περίπτωση μενονωμένων αιθουσών διδασκαλίας, γυμναστηρίων ή εστιατορίων, που χρησιμοποιούνται για συνάθροιση 50 ή περισσοτέρων ατόμων, υπολογίζεται ο αριθμός των ατόμων σύμφωνα με την παρ.3 του παρόντος άρθρου.
5. Χρήση υγείας και κοινωνικής πρόνοιας (κατηγορία Ε)
α. Στις νοσηλευτικές μονάδες και στις μονάδες διαμονής μη αυτοεξυπηρετούμενων ατόμων ένα άτομο ανά 11 τμ μικτού εμβαδού.
β. Στα υπόλοιπα τμήματα ένα άτομο ανά 22 τμ μικτού εμβαδού.
6. Χρήση σωφρονισμού (κατηγορία Ζ)
Ο πληθυσμός είναι ίσος με το άθροισμα του μέγιστου προβλεπόμενου αριθμού κρατουμένων, του μέγιστου αριθμού εργαζομένων που προβλέπεται να βρίσκονται σε κανονικές συνθήκες οποιαδήποτε ώρα και ημέρα στο κτίριο ή τμήμα του κτιρίου και του μεγιστου αριθμού επισκεπτών που προβλέπεται από τον κανονισμό κάθε κτιρίου ή τμήματος κτιρίου με χρήση σωφρονισμού.
7. Χρήση εμπορίου (κατηγορία Η)
α. Στους χώρους πωλήσεων που βρίσκονται στο ισόγειο ένα άτομο ανά 3 τμ μικτού εμβαδού.
β. Στους χώρους πωλήσεων που βρίσκονται σε οποιοδήποτε όροφο πάνω από το ισόγειο ένα άτομο ανά 6 τμ μικτού εμβαδού.
γ. Στους χώρους εμπορίου που χρησιμοποιούνται για γραφεία ένα άτομο ανά 10 τμ μικτού εμβαδού.
δ. Στους χώρους εμπορίου που χρησιμοποιούνται για αποθήκευση, παραλαβή και αποστολή εμπορευμάτων, όπου δεν επιτρέπεται η πρόσβαση κοινού, ένα άτομο ανά 30 τμ μικτού εμβαδού.
8. Χρήση γραφείων (κατηγορία Θ)
'Ενα άτομο ανά 9 τμ μικτού εμβαδού.
9. Χρήση βιομηχανίας, βιοτεχνίας (κατηγορία Ι)
'Ενα άτομο ανά 10 τμ μικτού εμβαδού. Κατ'εξαίρεση, σε κτίρια και δομικά έργα που από το σχεδιασμό τους είναι κατάλληλα μόνο για συγκεκριμένες προκαθορισμένες λειτουργίες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μικρή αναλογία πληθυσμού προς το εμβαδόν τους, ενώ μεγάλο μέρος του εμβαδού τους καταλαμβάνεται από εξοπλισμό, ως πληθυσμός υπολογίζεται ο μέγιστος αριθμός ατόμων που χρησιμοποιούν το χώρο σε οποιεσδήποτε πιθανές συνθήκες λειτουργίας.
10. Χρήση αποθήκευσης (κατηγορία Κ).
'Ενα άτομο ανά 50 τμ μικτού εμβαδού.
11 Χρήση στάθμευσης αυτοκινήτων και πρατηρίων υγρών καυσίμων (κατηγορία Λ).
'Ενα άτομο ανά 50 τμ μικτού εμβαδού.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-348
(Αρθ-5 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, παρ.4 Αποφ-49977/3068/27/30-6-89, παρ.1 και παρ.3 Αποφ-10256/1926/26.3/21-4-97)
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΑΝΤΟΧΗ ΚΤΙΡΙΩΝ
1. Γενικά
α. Κάθε κτίριο και δομικό έργο πρέπει να κατασκευάζεται έτσι, ώστε να εξασφαλίζει:
αα. Την άνετη και ασφαλή εργασία, κυκλοφορία και παραμονή όσων εργάζονται σε αυτό ή το επισκέπτονται ή κατοικούν σε τμήμα του κατά τη διάρκεια της κατασκευής του.
ββ. Την ασφάλεια των ομόρων και γειτονικών κτιρίων ή δομικών έργων, καθώς και των ενοίκων τους, από κινδύνους ζημιών που προέρχονται από αυτό κατά τη διάρκεια της κατασκευής ή της λειτουργίας του.
γγ. Την άνετη, ασφαλή και υγιεινή παραμονή ανθρώπων ή ζώων σ' αυτό.
δδ. την ασφαλή αποθήκευση ή τοποθέτηση πραγμάτων σ'αυτό.
εε. Την ασφαλή λειτουργία μηχανημάτων και εξοπλισμού σ' αυτό.
ζζ. Την ασφαλή διέλευση του κοινού από τους κοινόχρηστους ή ακάλυπτους χώρους που συνορεύουν με αυτό.
ηη. Την ασφαλή στάθμευση ή κυκλοφορία οχημάτων στους κοινόχρηστους χώρους που συνορεύουν με αυτό και τους ακάλυπτους χώρους του οικοπέδου.
β. Για την εξασφάλιση των παραπάνω όρων πρέπει τα κτίρια, τα τμήματα και οι χώροι τους, τα δομικά έργα και κάθε δομικό στοιχείο ή εγκατάσταση που περιλαμβάνεται ή ενσωματώνεται σ'αυτά να φέρουν και να μεταφέρουν στο έδαφος τα κάθε είδους φορτία, καθώς και τις επιρροές που επενεργούν συνήθως (ίδια βάρη, ωφέλιμα φορτία, χιόνι κλπ) ή έκτακτα (σεισμικές δυνάμεις, ανεμοπίεση, πυρκαϊές κλπ).
Με ειδικούς κανονισμούς καθορίζονται ο βαθμός ασφαλείας και άνεσης ή αντοχής σε ζημιές, ανάλογα με τη χρήση του κτιρίου, του χώρου ή του δομικού έργου, τις συνθήκες του παριβάλλοντος και την πηγή του κινδύνου.
2. Ασφάλεια
α. Ασφάλεια κατά την κατασκευή.
αα. Κατά τη διάρκεια της κατασκευής, για την υγιεινή, άνετη και ασφαλή εργασία των εργαζομένων στην κατασκευή του κτιρίου ή του δομικού έργου, για την ασφαλή παραμονή επισκεπτών, για την ασφαλή διέλευση ανθρώπων και οχημάτων από τους κοινόχρηστους και ακάλυπτους χώρους που συνορεύουν με αυτό και για την ασφάλεια των γειτονικών κτιρίων ή δομικών έργων, απαιτείται:
ααα. Ο χώρος εργασίας και εναποθήκευσης των υλικών να περιφράσσεται έτσι, ώστε να ελέγχεται η είσοδο στο χώρο αυτό.
βββ. Να λαμβάνονται μέτρα για τα υλικά που αποθηκεύονται πρόχειρα στο έργο μέχρι να χρησιμοποιηθούν ή να απομακρυνθούν. Τα μέτρα αυτά πρέπει να εξασφαλίζουν τα υλικά από ανατροπή τους, θραύση, πυρκαϊά όταν είναι εύφλεκτα, πτώση από ψηλά σημεία, παρεμπόδιση της κυκλοφορίας πεζών και οχημάτων κλπ.
γγγ. Η σειρά των εργασιών πρέπει να είναι τέτοια, ώστε να μη δημιουργούνται κίνδυνοι ζημιών στο κτίριο ή το δομικό έργο, στο σύνολό του και σε κάθε δομικό στοιχείο του που παραμένει ημιτελές όταν διακόπτεται ή σταματάει προσωρινά η εργασία.
δδδ. Να λαμβάνονται μέτρα για την κατασκευή των πρόχειρων έργων και εγκαταστάσεων ώστε να εξασφαλίζονται η προσωρινή στήριξη ημιτελών κατασκευών, η κίνηση των εργαζομένων, η μεταφορά των υλικών στον τόπο χρησιμοποίησής τους και η απομάκρυνση των αχρήστων από αυτά.
εεε. Να εφαρμόζονται ειδικοί κανονισμοί που ισχύουν και όπου δεν υπάρχουν κανονισμοί, τα μέτρα που υπαγορεύονται από την εμπειρία και την επιστημονική κατάρτιση του υπεύθυνου τεχνικού.
β. Ασφάλεια κατά τη λειτουργία.
Για την εξασφάλιση των όρων της παρ.1 απαιτείται: αα. Το κτίριο ή δομικό έργο και κάθε δομικό στοιχείο ή εγκατάσταση που περιλαμβάνεται σ'αυτό να μη επηρεάζουν ή να επηρεάζονται από γειτονικά κτίρια ή δομικά έργα, δομικά στοιχεία ή εγκαταστάσεις.
'Οπως πχ να μην προσθέτους ούτε να δέχονται φορτία από τα γειτονικά κτίρια ή δομικά έργα, να μην επηρεάζουν το έδαφος θεμελίωσης των γειτονικών κτιρίων ή δομικών έργων, ούτε να δέχονται από αυτά επιρροές τέτοιες ώστε να μεταβάλλουν τα τεχνικά χαρακτηριστικά του εδάφους θεμελίωσης κλπ.
ββ. Το κτίριο ή δομικό έργο να μη δημιουργεί κατά τη λειτουργία του κίνδυνο για τη ζωή των πεζών, που διέρχονται από τους κοινόχρηστους ή ακάλυπτους χώρους οι οποίοι συνορεύουν με αυτό και να μην παραβλάπτει την ασφάλεια των οχημάτων που σταθμεύουν ή κυκλοφορούν στους χώρους αυτούς.
Ειδικότερες απαιτήσεις μπορεί να καθορίζονται από ειδικούς κανονισμούς για τμήματα του κτιρίου ή δομικού έργου που συνορεύουν με κοινόχρηστους χώρους, οι οποίοι έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη διέλευση ανθρώπων, στις περιπτώσεις εκτάκτων περιστατικών, όπως σεισμού ή πυρκαϊάς.
γγ. Η συνεχής συντήρηση του κτιρίου ή δομικού έργου, η οποία είναι υποχρεωτική για τους ιδιοκτήτες.
δδ. Για την υλοποίηση των μέτρων αυτών να εφαρμόζονται οι ειδικοί κανονισμοί που ισχύουν, τόσο για τη μελέτη, όσο και για την κατασκευή.
3. Αντοχή των κτιρίων ή δομικών έργων.
Για την εξασφάλιση της αντοχής των κτιρίων ή δομικών έργων απαιτείται:
α. Το κτίριο ή δομικό έργο να μπορεί να αναλάβει τα φορτία που προβλέπονται από τους γενικούς και ειδικούς κανονισμούς ανάλογα με τη χρήση του και να τα μεταβιβάζει ασφαλώς στο έδαφος με το φέροντα οργανισμό. Η μεταβίβαση αυτή των φορτίων πρέπει να γίνεται έτσι, ώστε τα επιμέρους φέροντα στοιχεία να μην επιβαρύνονται περισσότερο από όσο τυχόν επιτρέπουν οι ειδικοί ισχύοντες κανονισμοί.
β. Δομικά στοιχεία που δεν ανήκουν στο φέροντα οργανισμό, αλλά επηρεάζονται από τη συμπεριφορά του κατά την ανάληψη φορτίων ή αναλαμβάνουν φορτία που προέρχονται από τη χρήση του κτιρίου ή δομικού έργου, πρέπει επίσης να μην επιβαρύνονται σε βαθμό που δυσχεραίνεται η λειτουργία του (παραμονή, εργασία κλπ). Ειδικοί κανονισμοί ή τεχνικές οδηγίες μπορεί να προσδιορίζουν τον τρόπο κατασκευής των δομικών αυτών στοιχείων.
γ. Οι μελέτες και οι κατασκευές πρέπει να είναι σύμφωνες με τους ειδικούς κανονισμούς που ισχύουν για αυτές. δ. Τα χρησιμοποιούμενα υλικά πρέπει να είναι κατάλληλα.
Η καταλληλότητα των υλικών προσδιορίζεται από τις τυχόν υπάρχουσες προδιαγραφές ή πρότυπα και από την εμπειρία των αρμόδιων τεχνικών που μελετούν ή επιβλέπουν την κατασκευή των κτιρίων ή δομικών έργων. ε. Εκτός από τις φορτίσεις που προκύπτουν από τη συνήθη χρήση, τα κτίρια ή δομικά έργα πρέπει να αντέχουν και σε καταπονήσεις που επιβάλλονται από έκτακτα περιστατικά, όπως σεισμοί, πυρκαϊές, θεομηνίες κλπ.
Ο βαθμός των ανεκτών βλαβών κατά περίπτωση προσδιορίζεται στους σχετικούς κανονισμούς.
στ. Σε περίπτωση ανέγερσης νέου κτιρίου τηρείται απόσταση από γειτονικά κτίρια (του ίδιου ή των ομόρων οικοπέδων), τέτοια ώστε αυτό να μη δέχεται ή να μεταβιβάζει φορτία σε κτιρια, που υπάρχουν ή που πρόκειται να ανεγερθούν.
Ο κενός χώρος μεταξύ των κτιρίων αποτελεί σεισμικό αρμό, όταν κατασκευάζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου σε συνδυασμό με τις σχετικές διατάξεις του Νέου Ελληνικού Αντισεισμικού Κανονισμού (ΝΕΑΚ), που εγκρίθηκε με την Υπουργική ΥΠΕΧΩΔΕ Αποφ-Δ17α/32/ΦΝ275/30-9-92 (ΦΕΚ-613/Β/12-10-92), όπως ισχύει.
Για το σεισμικό αρμό ισχύουν οι ακόλουθες διατάξεις:
αα. Ο σεισμικός αρμός δεν πρέπει να δημιουργεί προβλήματα λειτουργικότητας, μονώσεων, υγιεινής, στατικής επάρκειας και δουλείας ως προς τη διαμόρφωση του στατικού φορέα των γειτονικών κτιρίων, ιδίως όταν αυτά ανήκουν σε άλλους ιδιοκτήτες.
ββ. Ο σεισμικός αρμός πλήρους διαχωρισμού, του εδαφ.3 της παρ.4.1.7.2 του ΝΕΑΚ, εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις προστασίας γειτονικών κτιρίων, ενώ οι περιπτώσεις προστασίας με την κατασκευή τοιχωμάτων, προσκρουστήρων ή με την τήρηση αποστάσεων ανάλογα με τον αριθμό των ορόφων, όπως περιγράφονται αντίστοιχα στα εδαφ.4 και εδαφ.5 της παρ.4.1.7.2 του ΝΕΑΚ, εφαρμόζονται μόνο όταν τα κτίρια (παλαιό και νέο) ανήκουν στον ίδιο ιδιοκτήτη, ο οποίος έχει και την ευθύνη δόμησης των δύο κτιρίων ώστε να πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής των παραπάνω διατάξεων του ΝΕΑΚ.
γγ. Ο σεισμικός αρμός δεν είναι υποχρεωτικός σε περιπτώσεις προσθηκών καθ' ύψος, σε κτίρια νομίμως υφιστάμενα, όπως αυτά ορίζονται στο Αρθ-263.
δδ. Στην περίπτωση φέρουσας μεσοτοιχίας εφαρμόζεται μόνο ο σεισμικός αρμός διαχωρισμού, μετά τη στέψη του μεσότοιχου.
Καθ' όλο το ύψος του μεσότοιχου, η κατασκευή σεισμικού αρμού πλήρους διαχωρισμού είναι προαιρετική.
εε. 'Οταν υπάρχει κτίριο στο όριο ομόρων οικοπέδων, το ελάχιστο εύρος του σεισμικού αρμού πλήρους διαχωρισμού υπολογίζεται για τη σεισμική μετακίνηση και των δύο κτιρίων, όπως ορίζεται στο εδαφ.3 της παρ.4.1.7.2 του ΝΕΑΚ και διαμορφώνεται εξ ολοκλήρου στο οικόπεδο του νέου κτιρίου.
Σε καμία περίπτωση η απόσταση του νέου κτιρίου, από το όριο των ομόρων οικοπέδων δεν πρέπει να είναι μικρότερη από το εύρος Δν, όπου Δν είναι η μέγιστη σεισμική μετακίνηση του νέου κτιρίου.
στστ. 'Οταν δεν υπάρχει κτίριο στο όριο των ομόρων οικοπέδων το νέο κτίριο απέχει από το όριο απόσταση τουλάχιστον ίση με το εύρος Δν της μέγιστης σεισμικής μετακίνησής του.
ζζ. Στην περίπτωση ύπαρξης διαιρεμένων ιδιοκτησιών σε κοινό οικόπεδο, τηρούνται οι διατάξεις της παρούσας περίπτωσης στ ως εάν τα κτίρια να βρίσκονται σε διαφορετικά οικόπεδα.
ηη. Οι τοίχοι εκατέρωθεν του σεισμικού αρμού θεωρούνται εξωτερικοί τοίχοι των κτιρίων και κατασκευάζονται έτσι ώστε να πληροί, ο καθένας απ'αυτούς σαν ανεξάρτητος τοίχος, τις διατάξεις που αφορούν τη θερμομόνωση, πυροπροστασία και ηχομόνωση.
θθ. Με δαπάνες και επιμέλεια του τελευταίου οικοδομούντος το κενό μεταξύ των κτιρίων φράσσεται απ'όλες τις πλευρές με υλικά μικρότερης αντοχής από αυτά του φέροντος οργανισμού των κτιρίων και λαμβάνονται όλα τα κατάλληλα μέτρα ώστε να αποφεύγονται ρύπανση, μετάδοση υγρασίας ή άλλες οχλήσεις.
ιι. Το κενό μεταξύ δύο κτιρίων, που υπερβαίνει το διπλάσιο του ελάχιστα απαιτούμενου εύρους του σεισμικού αρμού, όπως υπολογίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του κανονισμού αυτού, δεν θεωρείται σεισμικός αρμός. ιαια. Για οικοδομικές άδειες η έκδοση των οποίων εκκρεμεί, εφόσον έχουν υποβληθεί τα απαραίτητα δικαιολογητικά μέχρι την 21-4-97 (ημερομηνία δημοσίευσης της Αποφ-10256/1926/26-3-97) δεν είναι υποχρεωτική η εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας παρ.στ.
ζ. Σε περίπτωση καταπονήσεων από σεισμό εκτός από τη μεταβίβαση φορτίων, όπως προβλέπεται στην παρ.Ι, β ο φέρων οργανισμός πρέπει να είναι ικανός να παραλάβει και τα φορτία που προέρχονται από μετακινήσεις του εδάφους θεμελίωσης.
η. Η μελέτη της αντοχής των κτιρίων ή δομικών έργων, ο τρόπος κατασκευής των φερόντων και μη δομικών στοιχείων τους, το είδος και η ποιότητα των υλικών που χρησιμοποιούνται, προσδιορίζονται από ειδικούς κανονισμούς, προδιαγραφές, πρότυπα ή τεχνικές οδηγίες που έχουν εκδοθεί ή εκδίδονται από αρμόδια όργανα ή φορείς ή εφόσον δεν υπάρχουν βασίζονται στην επιστημονική γνώση και εμπειρία των υπευθύνων τεχνικών.
4. Εδαφοτεχνικά στοιχεία, Εκσκαφές, Θεμελιώσεις
α. Εδαφοτεχνικά στοιχεία. Η εκπόνηση των μελετών και η εκτέλεση των εργασιών των κτιριακών έργων γίνεται αφού προηγουμένως διαπιστωθεί η ποιότητα και υπολογιστεί η αντοχή του εδάφους θεμελίωσής τους, με βάση τα τεχνικά στοιχεία του, συνδυαζόμενα με το βαθμό της σεισμικής επικινδυνότητας της περιοχής όπου βρίσκονται. Τα παραπάνω τεχνικά στοιχεία του εδάφους πρέπει να προκύπτουν από εδαφοτεχνική έρευνα που διενεργείται σύμφωνα με τους ειδικούς σχετικούς κανονισμούς.
Μέχρι την έκδοση των παραπάνω κανονισμών τα εδαφοτεχνικά χαρακτηριστικά εκτιμώνται από το μελετητή του έργου, που μπορεί να συνεκτιμά και τις σχετικές πληροφορίες που τυχόν υπάρχουν για την περιοχή, όπου βρίσκεται το έργο.
Ειδικοί κανονισμοί μπορούν να επιβάλλουν τη διενέργεια εργαστηριακής ή άλλης εδαφοτεχνικής έρευνας, και να καθορίζουν τους όρους διενέργειάς της, τα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει και το πεδίο εφαρμογής της (γεωγραφικές περιοχές, κατηγορία κτιρίου, μικροζωνικές κλπ).
β. Εκσκαφές.
Κατά τη διενέργεια εκσκαφών μέσα στις πόλεις και γενικά σε περιοχές όπου υπάρχουν οικοδομές απαγορεύεται η χρήση εκρηκτικών υλών, εκτός αν δεν μπορούν να διενεργηθούν με άλλο τρόπο. Αυτό   τεκμηριώνεται με σχετική έκθεση του επιβλέποντος μηχανικού στην οποία αναφέρονται και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την ασφάλεια του κοινού και των γειτονικών ακινήτων. Με βάση την πιο πάνω έκθεση εκδίδεται ειδική άδεια χρήσης εκρηκτικών υλών από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία που κοινοποιείται υποχρεωτικά στην αρμόδια αστυνομική υπηρεσία της περιοχής, όπου βρίσκεται το ακίνητο και σε κάθε περίπτωση περιλαμβάνει τα αναγκαία μέτρα ασφαλείας.
γ. Θεμελιώσεις.
Κατά την εκτέλεση των εργασιών εκσκσαφών και θεμελιώσεων των κτιριακών έργων, λαμβάνονται υπόψη οι πιο κάτων όροι, περιορισμοί και προβλέψεις:
αα. Το βάθος θεμελίωσης που πραγματοποιείται, καθορίζεται  στη μελέτη του έργου, σύμφωνα με τα τεχνικά στοιχεία του εδάφους, όπως αυτά προκύπτουν από την εδαφοτεχνική μελέτη ή άλλη έρευνα με βάση τα αναφερόμενα στο εδαφ.α της παρούσας παραγράφου. Σε περίπτωση κατά την οποία τα τεχνικά στοιχεία του εδάφους που έχουν ληφθεί υπόψην για τον καθορισμό του βάθους θεμελίωσης διαφέρουν από αυτά που προκύπτουν από τις εκσκαφές του, επιτρέπεται η πραγματοποίηση του βάθους θεμελίωσης που εναρμονίζεται στα νεότερα αυτά εδαφοτεχνικά στοιχεία και γίνεται σχετική ενημέρωση του φακέλου της οικοδομικής άδειας, όπως ορίζεται στις διατάξεις που αφορούν τον τρόπο έκδοσης των οικοδομικών αδειών. Πάντως δεν επιτρέπεται η θεμελίωση των κτιριακών έργων να γίνεται σε πρόσφατες επιχώσεις που δεν έχουν υποστεί φυσική συμπίεση σε ικανοποιητικό βαθμό.
Σε περίπτωση εκτέλεσης θεμελιώσεων ή εκσκαφών σε στάθμη που βρίσκεται χαμηλότερα από αυτήν των ομόρων κτιρίων ή δομικών έργων, πρέπει να λαμβάνονται μέτρα προστασίας, τόσο του συνόλου, όσον και των επιμέρους δομικών στοιχείων και εγκαταστάσεών τους από κάθε κίνδυνο βλάβης τους όχι μόνο στη διάρκεια της κατασκευής αλλά και μετά από αυτή.
ββ. Τα στοιχεία θεμελίωσης των κτιριακών και δομικών έργων, δεν πρέπει να προεξέχουν στα όμορα ακίνητα, στους κοινοχρήστους χώρους της πόλης, καθώς και στα προκήπια των οικοπέδων στα οποία ανεγείρονται και σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να θίγουν κοινόχρηστες εγκαταστάσεις (υπονόμους, δίκτυα παροχής νερού, ρεύματος, αερίου κλπ).
Κατ' εξαίρεση, επιτρέπεται τα στοιχεία θεμελίωσης των κτιριακών και δομικών έργων να προεξέχουν μέχρι 0,30 του μέτρου έξω από τις εγκεκριμένες ρυμοτομικές γραμμές, εφόσον το πάνω μέρος τους βρίσκεται σε βάθος μεγαλύτερο από 2,50 μέτρα από την οριστική στάθμη του κοινοχρήστου χώρου στη συγκεκριμένη θέση.
Επίσης κατ' εξαίρεση επιτρέπεται τα στοιχεία αυτά να προεξέχουν μέσα στα προκήπια των οικοπέδων μέχρι το ένα τρίτο του πλάτους τους, εφόσον το πάνω μέρος τους βρίσκεται σε βάθος μεγαλύτερο από 1 μέτρο από την οριστική στάθμη του κοινόχρηστου χώρου στην αντίστοιχη θέση της ρυμοτομικής γραμμής.
5. Ψηλά κτίρια.
Ειδικοί κανονισμοί είναι δυνατόν να ρυθμίζουν θέματα ασφαλείας και αντοχής για κτίρια μεγάλου ύψους, δηλαδή να ορίζουν ειδικές απαιτήσεις, διαφορετικές από αυτές του παρόντος άρθρου ή των ειδικών κανονισμών που ισχύουν, να κατατάσσουν τα κτίρια με κριτήριο και το ύψος σε κατηγορίες και γενικά να ρυθμίζουν κάθε θέμα που προκύπτει από τους αυξημένους κινδύνους που παρουσιάζουν τα κτίρια αυτά σε θέματα ασφαλείας και αντοχής.
Γενικά ψηλά κτίρια, για την εφαρμογή του παρόντος, θεωρούνται τα κτίρια ύψους μεγαλύτερου των 21 μέτρων.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-349
(Αρθ-6 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, παρ.4 Αποφ-49977/3068/27/30-6-89)
ΔΟΜΗΣΗ ΚΟΝΤΑ ΣΕ ΡΕΜΑΤΑ
1. Στα ρέματα, των οποίων οι οριογραμμές έχουν καθοριστεί σύμφωνα με τις διατάξεις του Αρθ-188, η ανέγερση κτιρίων, εγκαταστάσεων ή περιτοιχισμάτων και γενικά η δόμηση ρυθμίζεται ως εξής:
α. Απαγορεύεται απολύτως η δόμηση μέσα στην έκταση που περικλείεται από τις οριογραμμές του ρέματος.
β. Επιτρέπεται η δόμηση έξω από την έκταση της προηγούμενης περίπτωσης σύμφωνα με τους όρους δόμησης της περιοχής, μόνο εφόσον έχουν κατασκευαστεί τα έργα διευθέτησης του ρέματος.
Εάν δεν έχουν κατασκευαστεί τα έργα διευθέτησης του ρέματος, η δόμηση επιτρέπεται σε απόσταση τουλάχιστον 10 μέτρων από την οριογραμμή.
2. Στα ρέματα των οποίων οι οριογραμμές δεν έχουν ακόμη καθοριστεί σύμφωνα με τις παραπάνω διατάξεις, η δόμηση επιτρέπεται σε απόσταση από την οριογραμμή που ορίζεται προσωρινά από την πολεοδομική υπηρεσία:
α. Μεγαλύτερη των 20 μέτρων σύμφωνα με τους όρους δόμησης της περιοχής, χωρίς άλλους πρόσθετους περιορισμούς.
β. Μικρότερη των 20 μέτρων μόνο εφόσον προηγουμένως έχουν εκτελεστεί τα τεχνικά έργα που τυχόν απαιτούνται κάθε φορά για την ελεύθερη ροή των νερών και την ασφάλεια του κτιρίου και των λοιπών δομικών έργων που πρόκειται να ανεγερθούν. Τα έργα αυτά πρέπει να έχουν εκτελεστεί τουλάχιστον σε όλο το πρόσωπο που έχει προς το ρέμα το συγκεκριμένο οικόπεδο.
αα. Τα παραπάνω απαιτούμενα τεχνικά έργα καθορίζονται από την αρμόδια κάθε φορά υπηρεσία και σε κάθε παρίπτωση δεν πρέπει να παρεμποδίζουν τη μελλοντική εκτέλεση των έργων διευθέτησης του ρέματος που τυχόν προβλέπονται σε σχετικές εγκεκριμένες μελέτες.
ββ. Η οικοδομική άδεια χορηγείται από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, ύστερα από έγκριση των τεχνικών έργων από την αρμόδια υπηρεσία και με την προϋπόθεση ότι θα εκτελεστούν πριν ή παράλληλα με την ανέγερση του φέροντος οργανισμού του κτιρίου ή της εγκατάστασης που προβλέπεται στην άδεια αυτή.
3. Στα ρέματα που διαπιστώνεται ότι έχουν καταργηθεί αλλά απεικονίζονται στα εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια, η δόμηση επιτρέπεται ύστερα από σχετική βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας.
Αν το ρέμα έχει αντικατασταθεί με άλλον αποδέκτη (αγωγό αποχέτευσης ή απορροής των νερών), η δόμηση επιτρέπεται μόνον εφόσον διαπιστωθεί κατά τον έλεγχο της μελέτης από την πολεοδομική υπηρεσία ότι δεν παραβλάπτονται οι κοινόχρηστοι αγωγοί,σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες της αρμόδιας για τα ρέματα υπηρεσίας.
4. Για προσθήκες κατ' επέκταση και ύψος σε κτίρια που η ανέγερσή τους είχε εγκριθεί από την αρμόδια για τα ρέματα υπηρεσία και σε αποστάσεις από τις οριογραμμές του ρέματος ουλάχιστον ίσες με αυτές των κτισμάτων που υπάρχουν, η οικοδομική άδεια μπορεί να χορηγείται ύστερα από βεβαίωση της αρμόδιας υπηρεσίας ότι έχει λάβει γνώση της προσθήσης που ζητείται χωρίς να απιτείται οπωσδήποτε νέα έγκριση.
5. 'Ολες οι πιο πάνω διατάξεις έχουν εφαρμογή για κάθε περίπτωση ρέματος, ανεξάρτητα αν αυτό βρίσκεται εντός σχεδίου ή οικισμού ή εκτός σχεδίου και οικισμού.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-350
(Αρθ-7 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89)
ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
1. Τα κτίρια και τα δομικά έργα πρέπει να σχεδιάζονται, να κατασκευάζονται και να εξοπλίζονται έτσι, ώστε σε περίπτωση πυρκαϊάς:
α. Να προστατεύεται η ζωή και η υγεία των ατόμων που βρίσκονται σ'αυτά.
β. Να εμποδίζεται η εξάπλωσή της στους άλλους χώρους του κτιρίου.
γ. Να αποτρέπεται η μετάδοσή της στα όμορα και στα γειτονικά ακίνητα καθώς και στις γειτονικές περιοχές και δ. Να προστατεύονται τα ίδια τα κτίρια και τα περιεχόμενά τους.
2. Οι απαιτήσεις και τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται για την επίτευξη των παραπάνω στόχων καθορίζονται από τον Κανονισμό Πυροπροστασίας Κτιρίων όπως αυτός κάθε φορά ισχύει και από άλλες ισχύουσες σχετικές διατάξεις.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-351
(Αρθ-8 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, Αποφ-80798/5390/2/18-8-93)
ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΥΨΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΟΣ ΟΓΚΟΣ ΤΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ
1. Επιτρεπόμενα ελεύθερα ύψη:
α. Τα επιτρεπόμενα ελάχιστα ελεύθερα ύψη των χώρων των κτιρίων ορίζονται ως εξής:
αα. Για κύρια χρήση 2,40 μέτρα.
ββ. Για βοηθητική χρήση 2,20 μέτρα και
γγ. Ανεξάρτητα από χρήση κάτω από δοκούς ή άλλα δομικά στοιχεία που προεξέχουν κάτω από τις οροφές ή τις ψευδοροφές τους 2 μέτρα.
β. Τα παραπάνω επιτρεπόμενα ελάχιστα ελεύθερα ύψη των χώρων των κτιρίων μειώνονται σε 2,20 μέτρα, 2,00 μέτρα και 1,90 μέτρα αντίστοιχα, εφόσον έχουν διαμορφωθεί πριν από τις 30-9-55 (ημέρα δημοσίευσης του Διατάγματος 9-8-55 περί Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού του Κράτους).
2. Πραγματοποιούμενα ελεύθερα ύψη
α. Το πραγματοποιούμενο ελεύθερο ύψος χώρου κτιρίου ισούται με το λόγο του καθαρού όγκου του προς το εμβαδόν της επιφάνειας του δαπέδου του. Για τον υπολογισμό τόσο του καθαρού όγκου, όσο και του εμβαδού της επιφάνειας του δαπέδου, δεν λαμβάνονται υπόψη τα τμήματα του χώρου που έχουν ελεύθερο ύψος μικρότερο από 2 μέτρα.
Για τον υπολογισμό του καθαρού όγκου λαμβάνεται υπόψη η κατώτατη επιφάνεια της οροφής ή της ψευδοροφής, όπως διαμορφώνεται με ή χωρίς κλίση και με ή χωρίς δοκούς ή άλλα δομικά στοιχεία. Σε περίπτωση, όμως, κατά την οποία η απόσταση ανάμεσα στις δοκούς (κενό) ή τα άλλα δομικά στοιχεία που τυχόν υπάρχουν κάτω από την οροφή ή την ψευδοροφή είναι μικρότερη από 1,50 μέτρα ή το ύψος του δομικού στοιχείου είναι μεγαλύτερο από το μισό της παραπάνω απόστασης, δεν προσμετράται στον καθαρό όγκο του χώρου, το τμήμα του που βρίσκεται ανάμεσα στα δομικά αυτά στοιχεία (κενό).
β. Το πραγματοποιούμενο ελεύθερο ύψος δοκού ή άλλου δομικού στοιχείου μετράται από το πιο χαμηλό σημείο του στοιχείου αυτού μέχρι το τελειωμένο δάπεδο του χώρου.
γ. Προκειμένου για χώρους σταύθμευσης αυτοκινήτων, ισχύουν τα ελάχιστα ελεύθερα ύψη χώρων τα αναφερόμενα στα ειδικά για τους χώρους αυτούς διατάγματα και δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του παραπάνω εδαφ.α.
3. Χώροι των υπογείων ορόφων που σύμφωνα με την παρ.1Ββ του Αρθ-248 δεν προσμετρώνται στο ΣΔ που πραγματοποιείται, επιτρέπεται να έχουν ελεύθερο ύψος και μεγαλύτερο από 3,00 μέτρα εφόσον χρησιμοποιούνται για:
α. λεβητοστάσια, μηχανοστάσια ή ηλεκτρικούς υποσταθμούς που το ελάχιστο ελεύθερο ύψος τους καθορίζεται στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού αυτού ή
β. βοηθητικές χρήσεις, που δεν εξυπηρετούν κατοικίες και το ελάχιστο ελεύθερο ύψος τους καθορίζεται από το φορέα, που είναι αρμόδιος για τη λειτουργία της αντίστοιχης κατηγορίας ειδικής χρήσης που ανήκουν ή από τον Υπουργό Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων με απόφασή του, εφόσον δεν υπάρχει αρμόδιος φορέας.
4. Χώροι που χρησιμοποιούνται για τη συνάθροιση του κοινού (κατηγορία Γ), καθώς και αίθουσες διδασκαλίας έξι ή περισσότερων ατόμων που ανήκουν στην κατηγορία Δ, απαιτείται να έχουν καθαρό όγκο, τόσο ώστε να αναλογούν 3 ΚΜ τουλάχιστον ανά άτομο του πληθυσμού τους. Ειδικά οι χώροι αναμονής ή οποιασδήποτε άλλης συνάθροισης όρθιων ατόμων απαιτείται να έχουν καθαρό όγκο, τόσο ώστε να αναλογούν 1,2 κμ τουλάχιστον ανά άτομο του πληθυσμού τους.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-352
(Αρθ-9 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89)
ΤΟΙΧΟΙ, ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΚΟΥΦΩΜΑΤΑ
1. Τοίχοι
Οι τοίχοι με κριτήρια τη θέση τους, τη δομή τους και τη στατική τους λειτουργία, κατατάσσονται στις ακόλουθες κατηγορίες:
α. Θέση
αα. Τοίχοι υπαίθρου: Οι τοίχοι που κατασκευάζονται στο ύπαιθρο, όπως μαντρότοιχοι, τοίχοι αντιστήριξης εδάφους.
ββ. Τοίχοι κτιρίου: Οι τοίχοι που ανήκουν σε κτίριο.
Οι τοίχοι κτιρίου κατατάσσονται ανάλογα με τη θέση τους στις ακόλουθες υποκατηγορίες:
ααα. Εσωτερικοί τοίχοι: Οι τοίχοι που διαχωρίζουν χώρους κτιρίου μεταξύ τους.
βββ. Εξωτερικοί τοίχοι: Οι τοίχοι που διαχωρίζουν το κτίριο από το ύπαιθρο ή από το έδαφος ή από συνορεύοντα κτίρια όταν έχουν κτιστεί σε επαφή με το κτίριο.
β. Δομή
αα. Κτιστοί τοίχοι: Τοίχοι που δομούνται με φυσικούς ή τεχνητούς λίθους που συνδέονται με κονίαμα ή άλλο υλικό.
Κατ' εξαίρεση, οι ξηρολιθοδομές που είναι κτιστοί τοίχοι υπαίθρου μπορεί να κτίζονται χωρίς κονίαμα ή άλλο υλικό.
ββ. Χυτοί τοίχοι: Τοίχοι από υλικό που χύνεται σε ρευστή κατάσταση μέσα σε καλούπι και στη συνέχεια στερεοποιείται. Μπορεί να κατασκευάζονται επί τόπου ή να είναι προκατασκευασμένοι.
γγ. Τοίχοι με σκελετό: Τοίχοι με δικό τους σκελετό (μεταλλικό, ξύλινο, συνθετικό κλπ) επάνω στον οποίο φέρονται οι κατασκευές που διαμορφώνουν τις παρειές, καθώς και ενδεχόμενο υλικό πλήρωσης. Μπορεί να κατασκευάζονται επί τόπου ή να είναι προκατασκευασμένοι.
δδ. Μικτοί τοίχοι: Τοίχοι με δομή η οποία είναι συνδυασμός των παραπάνω περιπτώσεων.
γ. Στατική λειτουργία.
αα. Φέροντες τοίχοι είναι εκείνοι που αποτελούν στοιχείο της φέρουσας κατασκευής του κτιρίου.
ββ. Μη φέροντες τοίχοι είναι οι υπόλοιποι.
2. Ανοίγματα, Κουφώματα
α. Τα ανοίγματα με κριτήριο τη θέση τους χαρακτηρίζονται ανάλογα με τους τοίχους στους οποίους βρίσκονται.
β. Στα κουφώματα περιλαμβάνονται οι θύρες, τα παράθυρα, οι θυρίδες επίσκεψης εγκαταστάσεων κλπ.
Με κριτήριο τη λειτουργία τους τα κουφώματα χαρακτηρίζονται συρόμενα, περιστρεφόμενα, περιελισσόμενα, πτυσσόμενα ή σταθερά.
3. Ιδιότητες τοίχων και κουφωμάτων.
Οι τοίχοι και τα κουφώματα πρέπει να έχουν κατά περίπτωση τις ακόλουθες ιδιότητες, ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν, ώστε να παρέχουν:
α. Ευστάθεια στο σεισμό
Η ιδιότητα αυτή απαιτείται από όλους τους τοίχους και τα κουφώματα και ιδιαίτερα από τους κτιστούς, μη φέροντες τοίχους των κτιρίων, για τους οποίους θεσπίζονται κατασκευαστικές προδιαγραφές ευστάθειας στο σεισμό. Για τους φέροντες τοίχους η ιδιότητα αυτή εξασφαλίζεται με το στατικό και αντισεισμικό υπολογισμό τους.
β. Αντοχή στον άνεμο
Η ιδιότητα αυτή απαιτείται απ'όλους τους εξωτερικούς τοίχους και τα κουφώματα των κτιρίων καθώς και από τους τοίχους υπαίθρου και τα κουφώματά τους.
γ. Πυραντίσταση
Πυραντίσταση πρέπει να έχουν ορισμένοι τοίχοι των κτιρίων και τα κουφώματα που βρίσκονται σε αυτούς τους τοίχους, όπως καθορίζεται στον κανονισμό πυροπροστασίας κτιρίων.
Τα εσωτερικά τελειώματα των τοίχων και κουφωμάτων πρέπει να έχουν ταχύτητα επιφανειακής εξάπλωσης της φλόγας κάτω από τα όρια όπως καθορίζονται στον κανονισμό πυροπροσταρίας κτιρίων.
δ. Θερμομόνωση
Οι εξωτερικοί τοίχοι και τα κουφώματα του κτιρίου πρέπει να συμβάλλουν στη θερμομόνωση του κτιρίου, έτσι ώστε το κτίριο να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του κανονισμού θερμομόνωσης κτιρίων.
ε. Ηχομόνωση
Οι τοίχοι και τα κουφώματα των κτιρίων πρέπει να έχουν την ηχομονωτική ικανότητα που απαιτείται κατά περίπτωση, όπως ορίζεται στο Αρθ-355.
στ. Υγρομόνωση
Οι εξωτερικοί τοίχοι και τα κουφώματα των κτιρίων δεν πρέπει να βλάπτονται από την υγρασία και πρέπει να κατασκευάζονται έτσι ώστε να αποκλείουν την είσοδο υγρασίας στο κτίριο. Το ίδιο ισχύει και για τους τοίχους και κουφώματα που περιβάλλουν χώρους όπου υπάρχουν υδραυλικοί αποδοχείς.
ζ. Αντοχή στην ηλιακή ακτινοβολία
Οι εξωτερικές επιφάνειες των εξωτερικών τοίχων και τα εξωτερικά κουφώματα των κτιρίων πρέπει να κατασκευάζονται με υλικά που αντέχουν στην ηλιακή ακτινοβολία.
η. Μηχανική αντοχή επιφανειών.
Οι επιφάνειες των τοίχων και των κουφωμάτων ανάλογα με τη χρήση τους, πρέπει να έχουν τέτοια μηχανική αντοχή, ώστε να μην παραμορφώνονται σε κανονικές συνθήκες.
θ. Ευστάθεια επενδύσεων.
Οι τοίχοι επιτρέπεται να φέρουν επενδύσεις εφόσον έχουν την κατάλληλη δομή και διαστάστεις. Σε κάθε περίπτωση οι επενδύσεις πρέπει να στερεώνονται με ασφάλεια στους τοίχους.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-353
(Αρθ-10 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, παρ.5 Αποφ-49977/3068/27/30-6-89, παρ.2 Αποφ-10256/1926/21-4-97)
ΤΟΙΧΟΙ ΣΤΑ ΟΡΙΑ ΤΩΝ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ, ΜΕΣΟΤΟΙΧΟΙ, ΠΕΡΙΦΡΑΓΜΑΤΑ
1. Κατά την ανέγερση κτιρίων σε επαφή με το κοινό όριο ομόρων οικοπέδων κατασκευάζεται για κάθε κτίριο ξεχωριστός τοίχος σε επαφή προς το κοινό τους όριο και με όλο το πάχος εντός του οικοπέδου του ανεγειρόμενου κτιρίου. Ο καθένας από τους πιο πάνω τοίχους είναι εξωτερικός τοίχος του κάθε κτιρίου και πρέπει να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του κανονισμού αυτού.
2.α Ειδικά όταν κατασκευάζεται κτίριο σε υποστυλώματα (pilotis) με την έννοια της παρ.1Βι του Αρθ-248 σε επαφή με το κοινό όριο δεν είναι υποχρεωτική η κατασκευή του τοίχου της παρ.1 στη θέση της pilotis. Στην περίπτωση αυτή μπορεί να κατασκευάζεται περίφραγμα.
β. Στην περίπτωση που κατασκευάζεται ημιυπαίθριος χώρος σε επαφή με το κοινό όριο ομόρων οικοπέδων επιβάλλεται η κατασκευή του τοίχου της παρ.1.
γ. Στην περίπτωση που κατασκευάζεται εξώστης σε επαφή με το κοινό όριο ομόρων οικοπέδων δεν επιβάλλεται η κατασκευή του τοίχου της παρ.1.
3. Μεσότοιχος είναι ο εξωτερικός τοίχος κτιρίου ή ο τοίχος περιφράγματος που βρίσκεται κατά μήκος και πάνω στο κοινό όριο ομόρων οικοπέδων και καταλαμβάνει χώρο και από τα δύο οικόπεδα.
4. Η κατασκευή μεσότοιχων στα κτίρια απαγορεύεται.
5. Μεσότοιχοι κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί πριν την 30-9-55 απαγορεύεται να κατεδαφιστούν χωρίς τη συγκατάθεση των ιδιοκτητών των κτιρίων.
Οι μεσότοιχοι που δεν κατεδαφίζονται ενσωματώνονται στο υπό ανέγερση κτίριο ή σε τμήμα του κτιρίου σε περίπτωση προσθήκης.
Κατά την ανέγερση κτιρίου σε επαφή με διατηρούμενο μεσότοιχο ή προσθήκη σε κτίριο που περιλαμβάνει μεσότοιχο, δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση φορτίων σ'αυτόν με οποιοδήποτε τρόπο.
Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου ισχύουν με την επιφύλαξη της παρ.3στ του Αρθ-348 κεφαλαίου, που αναφέρεται στο σεισμικό αρμό.
6. Κατ'εξαίρεση, σε περίπτωση ανέγερσης κτιρίου σε επαφή με το κοινό όριο, έστω και χωρίς τη συγκατάθεση του όμορου ιδιοκτήτη, αλλά με την υποχρέωση λήψης των αναγκαίων μέτρων προστασίας, επιτρέπεται η κατεδάφιση μεσότοιχων βοηθητικών παραρτημάτων που δεν κατοικούνται καθώς και τοίχων περιφραγμάτων. Η κατεδάφιση των κατασκευών αυτών αρχίζει 20 ημέρες μετά τη σχετική νόμιμη ειδοποίηση προς τον ιδιοκτήτη τους.
Σε περίπτωση μεσότοιχου επικινδύνως ετοιμόρροπου δεν εφαρμόζεται η παραπάνω διαδικασία αλλά οι διατάξεις περι επικίνδυνων κτιρίων.
7. Τα περιφράγματα τα οποία κατασκευάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Αρθ-257 τοποθετούνται είτε κατά μήκος των ορίων των ομόρων οικοπέδων είτε στο πρόσωπο αυτών. 'Οταν τα περιφράγματα κατασκευάζονται στο πρόσωπο του οικοπέδου τοποθετούνται εξ ολοκλήρου εντός του οικοπέδου. 'Οταν τα περιφράγματα κατασκευάζονται παρά το κοινό όριο ομόρων οικοπέδων μπορούν να τοποθετούνται εξ ολοκλήρου εντός του οικοπέδου ή εκατέρωθεν του κοινού ορίου με συμφωνία των ομόρων ιδιοκτητών. Τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση που το περίφραγμα τοποθετείται εκατέρωθεν του κοινού ορίου μπορεί να κατασκευαστεί από οποιοδήποτε υλικό και με οποιοδήποτε πάχος κατόπιν κοινής συμφωνίας των ομόρων ιδιοκτητών.
8. Σε περίπτωση που αμφισβητείται η θέση του κοινού ορίου των ιδιοκτησιών σε σχέση με τον υπάρχοντα μεσότοιχο, δεν απαγορεύεται η χορήγηση άδειας κατεδάφισης του μεσότοιχου και κατασκευή νέου τοίχου. Η επίλυση της διαφοράς ανήκει στα αρμόδια δικαστήρια.
9. Στους μεσότοιχους και τους εξωτερικούς τοίχους του κτιρίου που ανεγείρονται σε επαφή με το κοινό όριο των ιδιοκτησιών απαγορεύεται η διάνοιξη ανοιγμάτων.
10. Ανοίγματα που προϋπήρχαν του ΝΔ-8/73 και αντιβαίνουν στην απαγόρευση της προηγούμενης παραγράφου δεν κλείνονται με πράξη της διοίκησης, αλλά ύστερα από δικαστική απόφαση που εκτελείται σύμφωνα με τις διατάξεις της πολιτικής δικονομίας.
 
>>>   >>>>
Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας > Μέρος-ΙΙΙ > Κεφάλαιο-ΣΤ > Αρθρον-354
(Αρθ-11 Αποφ-3046/304/30.1/3-2-89, παρ.6 Αποφ-49977/3068/27/30-6-89)
ΦΥΣΙΚΟΣ ΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΕΡΙΣΜΟΣ
1. 'Ολοι οι χώροι κύριας χρήσης των κτιρίων και δομικών έργων πρέπει να έχουν επαρκή φυσικό φωτισμό και αερισμό, άμεσο ή έμμεσο σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου.
α. Επιτρέπεται οι χώροι κύριας χρήσης ειδικών κτιρίων και δομικών έργων να μην έχουν φυσικό φωτισμό, όταν ο φυσικός φωτισμός δεν εξυπηρετεί τη λειτουργία τους, όπως αυτό προκύπτει από βεβαίωση του φορέα που είναι αρμόδιος για τον έλεγχο της λειτουργικότητάς τους.
β. Επιτρέπεται οι χώροι κύριας χρήσης των ειδικών κτιρίων και δομικών έργων να μην έχουν φυσικό αερισμό, όταν έχουν τεχνητό αερισμό που είναι επαρκής, όπως αποδεικνύεται από πλήρη σχετική μελέτη και βεβαίωση του φορέα που είναι αρμόδιος για τον έλεγχο της λειτουργικότητάς τους.
γ. Για τα ειδικά κτίρια που δεν υπάρχει αρμόδιος φορέας στη θέση των παραπάνω βεβαιώσεων εκδίδεται σχετική απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων 'Εργων.
δ. Η απαίτηση φυσικού αερισμού για τους χώρους κύριας χρήσης των κατοικιών ισχύει, έστω και αν υπάρχει εγκατάσταση τεχνητού αερισμού.
2. Οπωσδήποτε άμεσο φυσικό φωτισμό και αερισμό πρέπει να έχουν οι χώροι κύριας χρήσης των κατοικιών και τα υπνοδωμάτια των κτιρίων προσωρινής διαμονής. Επίσης άμεσο φυσικό φωτισμό και αερισμό πρέπει να έχουν και οι εξής χώροι εφόσον δεν εξαιρούνται της απαίτησης φυσικού φωτισμού και αερισμού κατά την παρ. 1 του παρόντος άρθρου:
οι αίθουσες διδασκαλίας με εξαίρεση τα αμφιθέατρα,
οι χώροι άθλησης,
τα εστιατόρια,
ζαχαροπλαστεία,
καφενεία και κάθε άλλος χώρος όπου σερβίρεται φαγητό ή φαγώσιμα παρασκευάσματα ή ποτά,
οι θάλαμοι νοσηλείας ή περίθαλψης και οι χώροι διημέρευσης των κτιρίων υγείας και κοινωνικής πρόνοιας,
τα εργαστήρια όλων των κτιρίων 
οι αίθουσες διαμονής υπόδικων ή κατάδικων στα κτίρια σωφρονισμού
τα γραφεία όλων των κτιρίων, εκτός αν πρόκειται για ενιαίους ορόφους με χρήση γραφείων σε ελεύθερη διάταξη οπότε επιτρέπεται ο έμμεσος φυσικός φωτισμός και αερισμός.
τα μαγειρεία
τα φαρμακεία
τα αναγνωστήρια των βιβλιοθηκών
οι κύριοι χώροι εργασίας των βιομηχανιών και των βιοτεχνιών.
οι χώροι ανάπαυσης προσωπικού όλων των κτιρίων.
3. 'Εμμεσο φυσικό φωτισμό και αερισμό επιτρέπεται να έχουν οι χώροι κύριας χρήσης ειδικών κτιρίων, που δεν εξαιρούνται της απαίτησης φυσικού φωτισμού και αερισμού, κατά την παρ. 1 του παρόντος άρθρου και δεν αναφέρονται στην παρ. 2 του παρόντος άρθρου, εκτός αν απαιτηθεί άμεσος φυσικός φωτισμός και αερισμός από τον φορέα που είναι αρμόδιος για τον έλεγχο της λειτουργικότητάς τους.
4.α Οι ακάλυπτοι χώροι του οικοπέδου οι οποίοι δεν προσμετρώνται στην κάλυψη που πραγματοποιείται, επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για φωτισμό και αερισμό χώρων οποιασδήποτε χρήσης.
β. Χώροι του οικοπέδου που για οποιοδήποτε λόγο προσμετρώνται στην κάλυψη που πραγματοποιείται καθώς και υπαίθριοι χώροι του κτιρίου επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για φωτισμό και αερισμό χώρων κύριας χρήσης εφόσον εξασφαλίζονται διαστάσεις α = 3,00 + 0,10u κάθετα προς το άνοιγμα και 2,50 μέτρα παράλληλα προς το άνοιγμα. Για φωτισμό και αερισμό χώρων βοηθητικής χρήσης αρκεί να εξασφαλίζονται διαστάσεις α = 3,00 + 0,10u κάθετα προς το άνοιγμα και 1,20 μέτρα παράλληλα προς αυτό, άλλως αν δεν εξασφαλίζονται αυτές οι διαστάσεις, επιβάλλεται η εγκατάσταση τεχνητού φωτισμού και αερισμού.
Για τον υπολογισμό της απόστασης α = 3,00 + 0,10u λαμβάνεται η κατακόρυφη απόσταση από το κατώτατο σημείο του ανοίγματος μέχρι το πραγματοποιούμενο ύψος του κτιρίου σε περίπτωση που εξαντλείται ο συντελεστής δόμησης ή το μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος της περιοχής σε περίπτωση που δεν εξαντλείται ο συντελεστής δόμησης.
γ. Σε περίπτωση που είτε από γενικές διατάξεις, όπως τα Αρθ-250, 253 κλπ είτε από ειδικές διατάξεις ορίζεται απόσταση Δ μικρότερη της απόστασης α για τις ανάγκες του φωτισμού και αερισμού λαμβάνεται η απόσταση Δ.
δ. Οι διατάξεις της παραγράφου αυτής δεν έχουν υποχρεωτική εφαρμογή στις καθ'ύψος προσθήκες κτιρίων που έχουν ανεγερθεί με προϊσχύουσες της 18-2-90 (ημερομηνία υποχρεωτικής εφαρμογής του παρόντος κεφαλαίου) διατάξεις, όπου εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του Αρθ-263.
5.α Επαρκή άμεσο φυσικό φωτισμό θεωρείται ότι έχουν οι χώροι, όταν εκπληρώνονται συγχρόνως οι ακόλουθες συνθήκες:
αα. Ο φωτισμός τους προέρχεται από ανοίγματα στην οροφή ή σε εξωτερικούς τοίχους του χώρου που βλέπουν είτε σε κοινόχρηστο χώρο του οικισμού είτε σε ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ή του κτιρίου που έχει τις προϋποθέσεις των διατάξεων της παρ.4 του άρθρου αυτού, είτε σε πλευρά ημιϋπαίθριου χώρου που είναι ανοιχτή σ'έναν από τους χώρους αυτούς.
ββ. Το εμβαδόν των ανοιγμάτων αυτών δεν υπολείπεται του 10% του καθαρού εμβαδού του χώρου.
β. Επιπλέον από τις απαιτήσεις του εδαφ.αα της παραπάνω υποπαρ. α στην περίπτωση που χώρος φωτίζεται από άνοιγμα ή ανοίγματα που βλέπουν προς ημιϋπαίθριο χώρο ή που βρίσκονται κάτω από τον εξώστη ή προστέγασμα, θεωρείται ότι έχει επαρκή άμεσο φυσικό φωτισμό όταν το εμβαδόν των παρακάτω επιφανειών δεν υπολείπεται το καθένα χωριστά του 10% του αθροίσματος των εμβαδών του δαπέδου του φωτιζόμενου χώρου και της οροφής του ημιϋπαίθριου χώρου, εξώστη ή προστεγάσματος που αντιστοιχεί στο φωτιζόμενο χώρο:
αα. του ελεύθερου από δομικά στοιχεία τμήματος της ανοιχτής πλευράς του ημιυπαίθριου χώρου που αντιστοιχεί στο φωτιζόμενο χώρο.
ββ. του ελεύθερου από δομικά στοιχεία κατακόρυφου επιπέδου, κάτω από τον εξώστη ή προστέγασμα που αντιστοιχεί στο φωτιζόμενο χώρο.
γγ. του ανοίγματος του φωτιζόμενου χώρου.
γ. Στις περιπτώσεις της παραπάνω υποπαρ.β, όταν υπάρχει δοκός ή άλλη κρέμαση στον ημιϋπαίθριο χώρο ή εξώστη ή προστέγασμα παράλληλη προς τον τοίχο που έχει τα ανοίγματα, μετριέται το ελεύθερο ύψος κάτω από το κατώτερο σημείο της δοκού ή κρέμασης.
6. Επαρκή έμμεσο φυσικό φωτισμό θεωρείται ότι έχουν οι χώροι, όταν εκπληρώνονται συγχρόνως οι ακόλουθες συνθήκες:
α. 'Εχουν ανοίγματα ελεύθερα ή με υαλοπίνακες προς άλλους χώρους, οι οποίοι έχουν επαρκή άμεσο φυσικό φωτισμό και το εμβαδόν των τμημάτων αυτών των ανοιγμάτων δεν υπολείπεται του 15% του καθαρού εμβαδού του χώρου που φωτίζεται έμμεσα.
β. Οι χώροι που φωτίζονται άμεσα έχουν ανοίγματα που εκπληρώνουν τις προϋποθέσεις των διατάξεων της παρ.5 του παρόντος άρθρου, αλλά το εμβαδόν των ανοιγμάτων τους δεν υπολείπεται του 10% του αθροίσματος των καθαρών εμβαδών του χώρου που φωτίζεται άμεσα και του χώρου που φωτίζεται έμμεσα.
7. Επαρκή άμεσο φυσικό αερισμό θεωρείται ότι έχουν οι χώροι, όταν εκπληρώνονται συγχρόνως οι ακόλουθες συνθήκες:
α. Ο αερισμός τους προέρχεται από ανοίγματα στην οροφή ή σε εξωτερικούς τοίχους του χώρου που βλέπουν είτε σε κοινόχρηστο χώρο του οικισμού, είτε σε ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ή του κτιρίου, που έχουν τις προϋποθέσεις των διατάξεων της παρ.4 του άρθρου αυτού, είτε σε ημιϋθπαίθριο χώρο, ανοιχτό σε έναν από τους παραπάνω χώρους.
β. Το εμβαδόν των ανοιγμάτων αυτών δεν υπολείπεται του 5% του καθαρού εμβαδού του χώρου. Για τον υπολογισμό του εμβαδού των ανοιγμάτων μετρώνται μόνο τα ελεύθερα ανοίγματα των ανοιγόμενων τμημάτων των κουφωμάτων στο σύνολό τους, με την προυπόθεση ότι το ανώτατο σημείο τους βρίσκεται σε ύψος τουλάχιστον 1,75 μέτρα από το δάπεδο του χώρου.
Εξωτερικές πόρτες προσιτές από τους κοινόχρηστους χώρους του οικισμού που παραμένουν συνήθως κλειστές για λόγους ασφαλείας δεν προσμετρώνται.
Προσμετρώνται όμως τυχόν ανοίγματα παραθύρων πάνω σε αυτές τις πόρτες που μπορούν να παραμένουν ανοικτά όταν οι πόρτες είναι κλειστές, εφόσον το ανώτατο σημείο αυτών των παραθύρων βρίσκεται σε ύψος τουλάχιστον 1,75 μέτρα από το δάπεδο του χώρου.
8. Επαρκή έμμεσο φυσικό αερισμό θεωρείται ότι έχουν οι χώροι, όταν εκπληρώνονται συγχρόνως οι ακόλουθες συνθήκες:
α. 'Εχουν ανοίγματα ελεύθερα προς άλλους χώρους, οι οποίοι έχουν άμεσο φυσικό αερισμό και το εμβαδόν των τμημάτων αυτών των ανοιγμάτων, που το ανώτατο σημείο τους βρίσκεται σε ύψος τουλάχιστον 1,75 μέτρα από το δάπεδο του χώρου, δεν υπολείπεται του 7% του χώρου που αερίζεται έμμεσα.
β. Οι χώροι που αερίζονται άμεσα έχουν ανοίγματα που εκλπηρώνουν τις προϋποθέσεις των διατάξεων της παρ.7 του παρόντος άρθρου, αλλά το εμβαδόν των ανοιγμάτων τους δεν υπολείπεται του 5% του αθροίσματος των καθαρών εμβαδών του χώρου που αερίζεται άμεσα και του χώρου που αερίζεται έμμεσα.
9. Τα κλιμακοστάσια, εφόσον δεν είναι ανοικτά πρέπει να έχουν άμεσο φυσικό φωτισμό. Δεν ισχύουν όμως για τα κλιμακοστάσια οι απαιτήσεις της παρ.5 του παρόντος άρθρου. Απαιτείται ανά όροφο ένα άνοιγμα με υαλοπίνακα εμβαδού τουλάχιστον 0,50 τμ προς κοινόχρηστο χώρο του οικισμού είτε σε ακάλυπτο χώρο του οικοπέδου ή του κτιρίου που έχει τις προϋποθέσεις της παρ.4 του άρθρου αυτού, είτε σε ημιϋπαίθριο χώρο ανοιχτό προς τους παραπάνω χώρους.
Για τον αερισμό των κλιμακοστασίων απαιτείται άνοιγμα προς τους παραπάνω χώρους με ανοιγόμενο κούφωμα ή χωρίς κούφωμα. Το άνοιγμα αυτό πρέπει να βρίσκεται είτε στην οροφή του κλιμακοστασίου είτε σε θέση του τοίχου που να μην απέχει περισσότερο του ενός μέτρου από την οροφή του κλιμακοστασίου και να έχει εμβαδόν τουλάχιστον 0,20 του τμ/
10. Στους χώρους υγιεινής σε περίπτωση που δεν εγκαθίσταται τεχνητός αερισμός σύμφωνα με τις παρ.7 και 8 του παρόντος άρθρου.
11. Στους παραδοσιακούς οικισμούς μετά από έγκριση της ΕΠΑΕ επιτρέπονται ανοίγματα φυσικού φωτισμού και αερισμού διαφορετικά από αυτά που προκύπτουν κατ' εφαρμογή των παρ.5 και παρ.7 του παρόντος άρθρου, έτσι ώστε να μην αλλοιώνεται ο χαρακτήρας του οικισμού.
 
 
>>>   >>>>
©opyright ΔΟΜΙΚΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ 1999 - 2002